Những điều bạn cần biết về chứng khô miệng để phòng tránh

1/4/2018 8:43:27 AM
Đây không chỉ là một triệu chứng khó chịu mà còn là một dấu hiệu có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng nếu không được điều trị. Chứng này chiếm khoảng 10% dân chúng, khoảng 70% số bệnh nhân mắc chứng khô miệng gặp nhiều phiền phức.

 

Chứng khô miệng (xerostomia) là tình trạng miệng không có đủ nước bọt để giữ độ ẩm. Đây không chỉ là một triệu chứng khó chịu mà còn là một dấu hiệu có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng nếu không được điều trị. Chứng này chiếm khoảng 10% dân chúng, khoảng 70% số bệnh nhân mắc chứng khô miệng gặp nhiều phiền phức.

Tại sao bạn bị khô miệng?

Khô miệng có thể gặp ở mọi đối tượng trong các khoảng thời gian khác nhau, đặc biệt là giai đoạn lo lắng, khó chịu hoặc căng thẳng. Nhưng đối với một số người, khô miệng đôi khi xảy ra khi các tuyến nước bọt không hoạt động bình thường. Đây còn là một tác dụng phụ rất hay gặp của hơn 400 loại thuốc.

Bên cạnh đó, khô miệng cũng có thể là kết quả của các phương pháp điều trị ung thư như xạ trị và hóa trị, hoặc các bệnh nhất định (hội chứng Sjögren, HIV/AIDS, bệnh tiểu đường). Có nhiều người lớn tuổi bị khô miệng nhưng đó không phải là điều bình thường trong quá trình lão hóa.

Dấu hiệu nhận biết chứng khô miệng

Dấu hiệu đầu tiên của khô miệng là họng và niêm mạc cảm thấy khô rát, đôi khi gây ra cảm giác nóng rát, lưỡi giảm vị giác. Nếu tình trạng này kéo dài sẽ có thể gây ra sâu răng, miệng có mùi hôi và viêm nhiễm.

Ở một số trường hợp, khô miệng còn được nhận biết khi miệng xuất hiện vết lở loét kéo dài, môi bị nứt nẻ. Các vết lở còn xuất hiện quanh khóe miệng. Thiếu nước bọt có thể gây ra bệnh nướu răng và sâu răng.

Nguyên nhân

Nước bọt tiết ít sẽ gây khô miệng. Nước bọt được sản xuất từ các tế bào ở mặt trong của môi, vòm miệng, có nhiều tuyến, nhưng đa số là từ 3 tuyến nước bọt chính ở trong miệng: tuyến ở dưới lưỡi, tuyến gần xương hàm và tuyến ở hai bên má. Sự tiết nước bọt được kiểm soát bởi hệ thống thần kinh thực vật như một quy luật, kích thích hệ phó giao cảm làm tăng lưu lượng nước bọt và kích thích hệ giao cảm làm giảm sự tiết nước bọt. Biến đổi ngày đêm cũng ảnh hưởng như trong bóng tối và giấc ngủ sẽ làm giảm tiết nước bọt.

Nguyên nhân tiên phát:

- Thiếu tuyến nước bọt (hiếm gặp).

- Tuyến nước bọt bị nhiễm trùng liên quan đến phần lớn các tuyến nước bọt chính do virút (ví dụ như bệnh quai bị), do vi trùng, do nấm.

- Bệnh tuyến nước bọt tự miễn: làm phá hủy từ từ các mô tuyến nước bọt và  hậu quả  là làm giảm việc tiết nước bọt.

- Teo tuyến nước bọt vì xạ trị khi điều trị các khối ung thư đầu và cổ.

- Sỏi tuyến nước bọt.

-Do ung bướu.

Nguyên nhân thứ phát:

- Mất nước: xuất huyết, tiểu tiện, nôn mửa, tiêu chảy, đổ mồ hôi nhiều, đái tháo đường, đái tháo nhạt, suy tim, hội chứng tăng urê máu.

- Do thuốc: như thuốc chống trầm cảm, thuốc an thần, thuốc kháng sinh, thuốc lợi tiểu, một số thuốc hạ áp, thuốc trị chứng đau nửa đầu (migraine), thuốc chống nôn, thuốc trị bệnh parkinson, thuốc giảm co thắt...

- Bệnh thiếu máu: thiếu máu do thiếu sắt, thiếu máu ác tính.

- Một số bệnh lý khác như: cấy ghép tủy xương, rối loạn nội tiết, căng thẳng, lo âu, trầm cảm và thiếu hụt dinh dưỡng...

Kiểm soát chứng khô miệng

Nước bọt là bước quan trọng đầu tiên trong quá trình tiêu hóa thực phẩm. Nước bọt không chỉ giữ ướt miệng mà còn giúp ngăn ngừa sâu răng, kiểm soát vi khuẩn, virus và nấm trong miệng. Nếu không tiết đủ nước bọt, sâu răng có thể phát triển hoặc dễ loét miệng dẫn tới nhiễm trùng.

Vì vậy, khi có dấu hiệu của tình trạng khô miệng, bạn cần chú ý những lời khuyên dưới đây:

•             Đánh răng hàng ngày bằng kem đánh răng có chất fluoride và bàn chải có lông mềm. Nếu lông bàn chải khô cứng gây đau rát, hãy thử ngâm bàn chải trong nước ấm.

•             Xoa bóp bên ngoài theo hướng hàm răng mỗi ngày một cách nhẹ nhàng. Tránh sử dụng chỉ nha khoa nếu răng chảy máu hoặc đau nhức. Đến gặp nha sĩ nếu bạn tiếp tục gặp các vấn đề về lợi.

•             Tránh thức ăn nhiều đường và uống nước càng nhiều càng tốt. Chải răng ngay sau khi ăn.

•             Khám răng định kì và đến nha sĩ để vệ sinh răng ít nhất hai lần trong năm. Nha sĩ của bạn có thể khuyến nghị giúp bạn loại kem đánh răng có chất fluoride đặc biệt hoặc đề nghị hướng điều trị để bảo vệ răng của bạn.

•             Nhai kẹo cao su không đường để kích thích tăng lưu lượng nước bọt.

•             Sử dụng máy làm ẩm không khí vào ban đêm để hít thở độ ẩm trong khi ngủ.

Ngoài ra, bị khô miệng còn do lối sống sinh hoạt không lành mạnh như uống quá nhiều rượu vào buổi tối dẫn đến cơ thể bị khử nước. Khô miệng nếu để lâu sẽ không tốt cho sức khỏe, do đó khi có biểu hiện khô miệng trong khoảng thời gian dài thì bạn nên đi khám bác sĩ để tìm ra phương án điều trị tốt nhất.

Suckhoecuocsong.com.vn (Nguồn HelloBacsi)

Các tin khác