Chức năng, quyền hạn của trọng tài trong thi đấu môn bơi
Quy định về chức năng nhiệm vụ của mỗi trọng tài
Trong thi đấu vận động viên cần nắm rõ những điều luật được quy định trong Luật bơi lội để tránh phạm phải những lỗi sai đáng tiếc ảnh hưởng đến thành tích của mình.
Ban điều hành các cuộc thi đấu bơi lội
Trưởng ban trọng tài, Trọng tài điều hành và các trọng tài khác có quyền hợp pháp giải quyết tất cả các vấn đề trong thi đấu có quyền hoãn cuộc thi và đưa ra những chỉ dẫn phù hợp với điều luật đã được thừa nhận để tiến hành cuộc thi.
Ở Thế vận hội Olympic và các giải Vô địch Thế giới, Ban thường vụ FINA sẽ chỉ định số trọng tài tối thiểu để diều hành thi đấu:
• Trọng tài điều hành
• Giám sát phòng máy.
• Trọng tài kỹ thuật
• Xuất phát
• Trưởng trọng tài quay vòng (2, mỗi đầu bể 1 người).
• Trọng tài quay vòng (mỗi đường bơi 1 người ở cả hai đầu bể).
• Trưởng trọng tài xác định kỷ lục
• Thư ký
• Báo xuất phát lỗi
• Phát thanh
Đối với tất cả các cuộc thi đấu quốc tế khác cơ quan quản lý sẽ chỉ định số lượng trọng tài như trên hoặc ít hơn nếu có sự thoả thuận với ban tổ chức quốc tế hoặc khu vực có thẩm quyền.
Ở những nơi không có thiết bị tính giờ tự động thì sẽ được thay thế bằng 1 tổ trưởng trọng tài bấm giờ, mỗi đường bơi có 3 trọng tài bấm giờ và 2 trọng tài bấm giờ dự bị.
Phải có một tổ trưởng trọng tài đích và các trọng tài đích khác khi không có thiết bị tính giờ tự dộng hoặc 3 đồng hồ bấm giờ ở 1 đường bơi.
Bể bơi và các thiết bị kỹ thuật dùng cho Thế vận hội Olympic và các giải vô địch thế giới phải được đại diện của FINA cùng với thành viên của Uỷ ban kỹ thuật bơi kiểm tra và chấp thuận hợp thức trước các cuộc thi bơi.
Khi có sự dụng các thiết bị ghi hình dưới nước cho vô tuyến truyền hình thì thiết bị đó phải được điều khiển từ xa và không che khuất tầm nhìn hoặc hướng bơi của VĐV đồng thời không được làm thay đổi hình dáng bể bơi hoặc làm mờ các vạch dấu ở bể bơi theo quy định của FINA.
Quy định về chức năng nhiệm vụ của mỗi trọng tài
Trọng tài điều hành
+ Trọng tài điều hành có toàn quyền kiểm tra và điều hành đối với những trọng tài khác phê chuẩn sự phân công nhiệm vụ và hướng dẫn họ lưu ý đến những đặc điểm riêng hoặc các quy định liên quan đến cuộc thi. Trọng tài điều hành phải áp dụng có hiệu lực tất cả những điều luật và những quy định của FINA và giải quyết các vấn đề liên quan đến diễn biến thực tế của cuộc thi mà không được quy định trong Luật.
+ Trọng tài điều hành có thể can thiệp vào tất cả các giai đoạn của cuộc thi để đảm bảo cho những quy định của FINA được tuân thủ và xử lý tất cả khiếu nại liên quan đến cuộc thi đang tiến triển.
+ Khi sử dụng các trọng tài đích mà không có 3 đồng hồ bấm giờ một đường bơi, trọng tài điều hành sẽ quyết định bố trí trọng tài ở những nơi cần thiết. Nếu có hệ thống tính giờ tự động và đang vận hành thì sẽ dùng để tham khảo theo quy định tài Điều 13 của Luật Bơi lội.
+ Trọng tài điều hành phải đảm bảo tất cả các trọng tài cần thiết đều có mặt ở vị trí làm nhiệm vụ đã được phân công để tiến hành cuộc thi đấu. Trọng tài điều hành có thể chỉ định người thay thế những trọng tài vấn mặt, những trọng tài không đủ năng lực làm việc hoặc làm việc không có hiệu quả, đồng thời có thể chỉ định các trọng tài bổ sung nếu cần thiết.
+ Khi bắt đầu mỗi đợt bơi, trọng tài điều hành báo hiệu cho VĐV bằng loạt hồi còi ngắn để yêu cầu họ bỏ quần áo ngoài. Sau đó thổi một hồi còi dài báo cho họ phải đứng lên bục xuất phát (hoặc đối với bơi ngửa và bơi tiếp sức hỗn hợp thì phải nhảy ngay xuống nước). Đối với bơi ngửa và tiếp sức hỗn hợp sẽ có hồi còi dài thứ hai và VĐV phải vào ngay tư thế xuất phát. Khi VĐV và trọng tài đã sẵn sàng xuất phát, trọng tài điều hành sẽ giơ tay sang ngang báo hiệu cho trọng tài xuất phát. Trọng tài điều hành giữ nguyên tư thế giơ tay ra trước cho đến khi hiệu lệnh xuất phát được thực hiện.
+ Trọng tài điều hành sẽ loại bất kỳ vận động viên nào vi phạm luật mà cá nhân ông ta quan sát được hoặc những trọng tài có chức năng khác báo cáo. Tất cả các trường hợp loại VĐV đều do trọng tài điều hành quyết định.
Trọng tài giám sát phòng máy.
+ Trọng tài giám sát phòng máy sẽ giám sát quá trình hoạt động của thiết bị điện tử bao gồm cả việc xem lại hệ thống tính thành tích back up.
+ Trọng tài giám sát phòng máy chịu trách nhiệm kiểm tra kết quả in ra từ máy tính.
. + Trọng tài giám sát phòng máy chịu trách nhiệm kiểm tra việc thay đổi tiếp sức và thông báo cho Trọng tài điều hành bất kỳ trường hợp nào xuất phát trước.
. + Trọng tài giám sát phòng máy có thể sử dụng tài liệu tính thành tích back up để khẳng định việc xuất phát trước.
+ Trọng tài giám sát phòng máy sẽ kiểm tra việc bỏ cuộc sau các đợt đấu loại hoặc chung kết, ghi kết quả vào các mẫu chính thức, liệt kê các kỷ lục được thiết lập và xác nhận các kết quả thi đấu phù hợp.
Trọng tài xuất phát.
. + Trọng tài xuất phát có toàn quyền điều khiển các VĐV từ lúc trọng tài điều hành chuyển các VĐV đến cho mình (như điều 2.1.5. của Luật Bơi lội) cho đến sau khi đợt bơi bắt đầu. Lệnh xuất phát sẽ được phát ra phù hợp với điều 4 Luật Bơi lội.
+ Trọng tài xuất phát phải báo cáo với Trọng tài điều hành bất kỳ trường hợp nào cố ý không tuân theo trình tự xuất phát hoặc bất ký hành vi sai trái nào xảy ra lúc xuất phát, nhưng chỉ có Trọng tài điều hành mới có quyền loại VĐV vì đã có hành vi trên.
+ Trọng tài xuất phát có quyền quyết định đợt xuất phát có đúng quy Luật không và chỉ phụ thuộc vào quyết định của Trọng tài điều hành.
+Khi phát lệnh xuất phát cho mỗi đợt bơi, Trọng tài xuất phát phải đứng trên thành dọc của bể bơi cách bục xuất phát khoảng 5 mét để VĐV và trọng tài bấm giờ có thể nhìn thấy tín hiệu xuất phát và VĐV có thể nghe rõ tín hiệu đó.
Trọng tài sắp xếp gọi tên
+ Trọng tài sắp xếp gọi tên có nhiệm vụ tập họp các VĐV trước mỗi đợt thi đấu.
+ Báo cáo với Trọng tài điều hành mọi vi liên quan đến việc quảng cáo (Điều 6 Luật chung) và trường hợp VĐV không có mặt khi gọi tên.
Tổ trưởng trọng tài quay vòng
+ Tổ trưởng trọng tài quay vòng phải bảo đảm các trọng tài trọng tài quay vòng hoàn thành đầy đủ nhiệm vụ của mình trong suốt thời gian thi đấu.
+ Tổ trưởng trọng tài quay vòng sẽ nhận các báo cáo của từ các trọng tài quay vòng nếu có bất kỳ vi phạm nào xảy ra thì sẽ báo cáo ngay cho Trọng tài điều hành.
Các trọng tài quay vòng
+ Tại mỗi đường bơi, ở mỗi đầu bể bơi sẽ chỉ định một trọng tài quay vòng.
+ Mỗi trọng tài quay vòng phải bảo đảm rằng các VĐV thực hiện đúng theo điều luật về quay vòng, kể từ khi bắt đầu động tác quạt tay cuối cùng trước khi chạm thành bể đến lúc hoàn thành động tác quạt tay sau khi quay vòng. Các trọng tài quay vòng tại đầu xuất phát của bể bơi phải bảo đảm rằng các VĐV luôn thực hiện đúng các điều luật từ khi xuất phát đến khi hoàn thành động tác quạt tay đầu tiên. Các trọng tài quay vòng tại đầu về đích của bể bơi phải bảo đảm rằng các VĐV về đích đúng luật quy định
+ Trong các đợt bơi cá nhân 800 và 1500 mét, mỗi trọng tài trọng tài quay vòng ngồi tại đầu quay vòng của bể bơi phải ghi số lần chiều dài bể bơi mà VĐV đã hòan thành trên đường bơi của mình và thông báo cho VĐV biết số lần bơi còn phải thực hiện bằng cách dơ “bảng báo số lần bơi”.
Có thể sử dụng thiết bị bán điện tử, kể cả màn hình dưới nước để báo hiệu.
+ Mỗi trọng tài quay vòng tại đầu xuất phát phải báo hiệu khi vận động viên trên đường bơi của mình còn phải bơi hai lần chiều dài bể bơi cộng năm (5) mét nữa là đến đích trong cự ly 800 và 1500 mét. Việc báo hiệu có thể được nhắc lại sau khi VĐV đã quay vòng đã bơi tới vạch báo 5 m. Có thể báo bằng còi hoặc bằng chuông.
+ Mỗi trọng tài quay vòng ở đầu xuất phát phải xác định trong các đợt bơi tiếp sức, xem VĐV xuất phát có tiếp xúc với bục xuất phát trong lúc VĐV trước chạm thành xuất phát của bể bơi không. Khi có thiết bị tự động để kiểm tra thời điểm rời bục trong tiếp sức thì nó sẽ phải được sử dụng phù hợp với điều 13.1. Luật Bơi lội.
+ Các trọng tài quay vòng phải báo cáo bằng phiếu có chữ ký về mọi sự vi phạm, có ghi rõ đợt bơi, đường bơi, tên VĐV và lỗi vi phạm, gửi đến Tổ trưởng trọng tài quay vòng để trưởng trọng tài quay vòng chuyển ngay báo cáo tới Trọng tài điều hành.
Trọng tài kỹ thuật bơi.
+ Các Trọng tài kỹ thuật sẽ được bố trí đứng theo hai thành dọc của bể bơi.
+ Mỗi trọng tài kỹ thuật phải đảm bảo các VĐV bơi đúng kỹ thuật và kiểu bơi đồng thời quan sát VĐV
+ Các trọng tài kỹ thuật phải báo cáo mọi vi phạm cho trọng tài điều hành bằng phiếu có ghi rõ nội dung thi, số đường bơi, tên VĐV và lỗi đã vi phạm.
Tổ trưởng trọng tài bấm giờ:
+ Tổ trưởng trọng tài bấm giờ có nhiệm vụ phân công vị trí cho tất cả trọng tài bấm giờ theo từng đường bơi mà họ chịu trách nhiệm. Mỗi đường bơi phải có ba (3) trọng tài bấm giờ. Nếu không sử dụng thiết bị bấm giờ tự động thì cần chỉ định thêm hai (2) trọng tài bấm giờ dự bị để sẵn sàng phân công thay thế cho trọng tài mà đồng hồ không được bấm hoặc bị dừng trong lúc đợt bơi đang diễn ra, hoặc do trọng tài vì một lý do nào đó không có khả năng bấm giờ được. Khi sử dụng mỗi đường bơi ba (3) đồng hồ hiện chữ số thì thành tích cuối cùng và thứ hạng được xác định theo thời gian ghi được.
+ Tổ trưởng trọng tài bấm giờ phải thu các phiếu ghi thời gian đã bấm được của các trọng tài bấm giờ trên từng đường bơi và nếu cần thì kiểm tra đồng hồ của họ.
+ Tổ trưởng trọng tài bấm giờ phải ghi hoặc kiểm soát thời gian chính thức trên từng phiếu của từng đường bơi.
Các Trọng tài bấm giờ.
+ Mỗi trọng tài bấm giờ phải bấm thời gian của VĐV trên đường bơi đã được chỉ định cho mình phù hợp với điều 11.3. Luật Bơi lội. Đồng hồ bấm giờ phải được Ủy ban Điều hành cuộc thi chứng thực là đúng.
+ Mỗi trọng tài bấm giờ phải bấm chạy đồng hồ của mình vào lúc phát lệnh và bấm dừng khi VĐV trên đường bơi của mình kết thúc cự ly bơi. Các trọng tài bấm giờ có thể được Tổ trưởng trọng tài bấm giờ chỉ dẫn để bấm giờ các cự ly trung gian trong các nội dung dài hơn 100 mét.
+ Ngay sau đợt bơi, các trọng tài bấm giờ trên mỗi đường bơi phải ghi thời gian bấm được trên đồng hồ của mình vào phiếu sau đó chuyển phiếu cho Tổ trưởng trọng tài bấm giờ, nếu cần thiết thì đưa đồng hồ để giám định. Các trọng tài bấm giờ không được xóa đồng hồ của mình trước khi nhận được khẩu lệnh “đồng hồ về số không” của Tổ trưởng trọng tài bấm giờ hoặc Trọng tài điều hành.
+ Trừ khi có sử dụng hệ thống ghi hình quay lại, còn không thì phải sử dụng đầy đủ các trọng tài bấm giờ, kể cả khi có dùng các thiết bị bấm giờ tự động.
Tổ trưởng trọng tài đích.
+ Tổ trưởng trọng tài đích phải phân công vị trí cho mỗi Trọng tài đích và thứ hạng cần xác định.
+ Sau mỗi đợt bơi Tổ trưởng trọng tài đích phải thu nhận phiếu biên bản đích của từng trọng tài đích, xác minh kết quả và thứ hạng rồi gởi thẳng cho Trọng tài điều hành.
+ Ở nơi có sử dụng thiết bị tự động để kiểm tra về đích, thì Tổ trưởng trọng tài đích phải báo cáo trình tự về đích do thiết bị đó ghi được sau đợt bơi.
Trọng tài đích.
+ Các trọng tài đích phải đứng ở vị trí cao trên đường thẳng của đích, nơi mà họ nhìn rõ được đường bơi và đường thẳng của đích vào mọi thời điểm, trừ khi họ điều khiển thiết bị tự động ở các đường bơi được chỉ định tương ứng bằng cách ấn nút bấm vào lúc hoàn thành cự ly bơi.
+ Sau mỗi đợt bơi, mỗi Trọng tài đích phải quyết định và báo cáo thứ hạng của VĐV trên các đường bơi đã được phân công. Trọng tài đích cũng như người điều khiển bấm nút không được hoạt động với tư cách là Trọng tài bấm giờ trong cùng một đợt bơi.
+ Trọng tài thư ký (ngoài các kỳ thế vận hội và các giải Vô địch thế giới)
+. Tổ trưởng thư ký có trách nhiệm kiểm tra kết quả từ vi tính in ra hoặc từ kết quả thời gian và thứ hạng của từng đợt bơi do Trọng tài điều hành giao cho. Tổ trưởngỉtọng tài thư ký phải chứng kiến chữ ký của Trọng tài điều hành vào bản ghi kết quả.
+ Các thư ký phải kiểm tra những người rút khỏi sau thi đấu hoặc trong chung kết, viết kết quả vào văn bản chính thức, kê ra những kỷ lục mới được lập, và tính điểm khi cần thiết.
Đưa ra quyết định của các Trọng tài.
+ Các trọng tài phải đưa ra Quyết định của mình một cách tự chủ và độc lập với nhau, tuy nhiên trừ những điều đã quy định trong Luật Bơi lội.
Suckhoecuocsong.com.vn (TH)